Nowelizacja kodeksu pracy w zakresie regulacji umów o pracę na czas określony

Dnia 22 lutego 2016 roku weszła w życie ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks Pracy, oraz niektórych innych ustaw, która skutkuje niebagatelnymi zmianami w zakresie zatrudnienia pracowników na czas określony.

Skutki nowelizacji, o której mowa powyżej, dotyczące zatrudnienia na podstawie umów na czas określony to:

1. Zmiana rodzajów umów o pracę

Usunięte zostały z katalogu umów o pracę takie rodzaje umów jak umowa na zastępstwo czy umowa na czas wykonywania określonej pracy i w ich miejsce wprowadzony został  jeden rodzaj umowy, tj. umowa na czas określony. W rezultacie od dnia 22 lutego 2016 roku kodeks pracy wyróżnia trzy rodzaje umów o pracę (umowa na okres próbny, umowa na czas określony, umowa na czas nieokreślony).

2. Wprowadzenie ograniczeń co do czasu trwania umowy na czas określony (ograniczenie czasowe)

Ustawodawca zdecydował się wprowadzić maksymalny okres na jaki może być zawarta umowa na czas określony, jest to okres 33-miesięczny. Także w przypadku zawarcia między tymi samymi stronami stosunku pracy kilku umów o pracę na czas określony łączny okres zatrudnienia na ich podstawie nie może przekraczać 33 miesięcy. Przekroczenie ww. terminu spowoduje, iż od dnia następującego po jego upływie pracownik będzie uważany za zatrudnianego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

3. Wprowadzenie maksymalnej ilości umów na czas określony, które mogą zawrzeć ten sam pracodawca i pracownik (ograniczenie ilościowe)

Ten sam pracodawca i pracownik mogą zawrzeć maksymalnie trzy umowy o pracę na czas określony, bez względu na okres jaki upływnie pomiędzy zawarciem kolejnych umów o pracę na czas określony. W przypadku zawarcia czwartej umowy pracownik będzie uważany za zatrudnianego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Ustawodawca przewidział jednak kilka wyjątków od powyższych ograniczeń czasowych i ilościowych dotyczących umów na czas określony. Odstępstwa te dotyczą :

1. Umów w celu zastępstwa;
2. Umów dot. wykonywania prac dorywczych i sezonowych oraz prac na okres kadencji;
3. Umów zawartych  ze względu na obiektywne przyczyny leżące po stronie pracodawcy,  które pracodawca będzie zobowiązany zgłaszać w ciągu 5 dni roboczych od zawarcia takiej umowy (w formie elektronicznej lub pisemnej ze wskazaniem przyczyn uzasadniających zawarcie takiej umowy) do okręgowego inspekcji pracy.

4. Zmiana okresu wypowiedzenia umów na czas określony oraz zasad ich wypowiadania

W miejsce aktualnego dwutygodniowego okresu wypowiedzenia umów zawartych na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy, ustawodawca wprowadził ustawowe okresy wypowiedzenia (takie same jak dla umów zawartych na czas nieokreślony).

Powyższe oznacza, iż będzie można wypowiedzieć każdą umowę zawartą na czas określony ( bez względu na okres na jaki została zawarta), a okres wypowiedzenia tych umów będzie zależał od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i będzie wynosił (tak samo jak przy umowach zawartych na czas określony) odpowiednio:

1. 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
2. 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
3. 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Na zakończenie warto zwrócić uwagę na przepisy przejściowe dot. umów na czas określony i wpływ nowelizacji na już zawarte (przed dniem wejścia w życie znowelizowanych przepisów) umowy na czas określony. Do większości umów na czas określony trwających w dniu wejścia w życie znowelizowanych przepisów będą miały zastosowanie nowe przepisy (z pewnymi jednak wyjątkami). Co do zasady:

1. okres zatrudnienia mający wpływ okres wypowiedzenia umowy zawartej na czas określony będzie liczony od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów;
2. maksymalny okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony liczony będzie od dnia wejścia w życie zmienionych przepisów;
3. umowa o pracę na czas określony trwająca w chwili wejścia w życie zmian będzie uważana za pierwszą (w niektórych wypadkach drugą) umowę o pracę na czas określony w rozumieniu znowelizowanych przepisów.